Zencefil, sarı ve kırmızı çiçek açan ince yapraklı, bir metreye kadar uzayabilen uzun ömürlü bir bitkinin kök yumrularından elde edilir. Tropik ve yarı tropik iklim bölgelerinde yetiştirilir. Taze tüketimi olduğu gibi kurutulmuş kök veya toz hâlde de tüketilebilir. Zencefilin dış görünümü ve rengi, patatese benzerken yapısı ise yer elmasını andırır. Ana vatanı Çin olsa da Hindistan ve Tayland gibi ülkelerde de üretimi yapılır.
Zencefilin Faydaları Nedir?
On yedinci yüzyıldan bu yana yetiştirilip çeşitli alanlarda kullanılan zencefil, günümüzde de tam bir şifa kaynağı olarak değerini koruyor. Doğal antibiyotik değeri taşıyan zencefil, alternatif tıbbın göz bebeği ürünlerinden biri. Zencefil faydaları da bu nedenle saymakla bitmiyor. Ulaşım kolaylığı ve ucuz maliyeti sayesinde sıklıkla başvurulan doğal bir yöntem oluyor. Zencefilin kullanımı kış aylarında artsa da aslında zencefili her mevsimde birçok etkene karşı koruyucu bir bariyer olarak kullanmak mümkün. Zencefilin faydaları şu şekilde sıralanabilir:
- Mide dostudur: Zencefilin içinde bulunan fitokimyasallar, sindirime yardımcı olur. Ölçülü kullanım ile vücuttaki atıkları ve toksinleri atarak mide rahatsızlıklarının önüne geçer. Hazımsızlık, kabızlık, ishal ve gazı önleyerek midenin rahatlamasına yardımcı olur. Araç tutması, deniz tutması ve çeşitli tedavilerden kaynaklı mide bulantılarına iyi gelir. Mide rahatsızlıkları için kullanılırken mideye daha da zarar vermek istemiyorsanız aç karnına tüketmemeye dikkat edin. Mide ülseri ve mide yanması gibi şikâyetleriniz varsa zencefili kullanmadan önce doktorunuza danışmanız gerekir.
- Kilo vermeye yardımcı olur: Zencefil, doğal yağ yakıcıdır. Çeşitli zencefilli kürler, kilo vermek isteyenlerin tercih ettiği yöntemlerdendir. Zencefil, vücutta biriken ödemi atarak kilo verme sürecini başlatır. Metabolizma hızını artırır. İştahı azaltarak kilo verme sürecini daha kolay kılar. Zencefil ile kilo vermek istiyorsanız düzenli bir egzersiz programı ile ara öğünlerinizde bir kâse yoğurda bir çay kaşığı zencefili karıştırıp bal ve limonla tatlandırıp tüketebilirsiniz.
- Kalp ve solunum yolları rahatsızlıklarına iyi gelir: Zencefil, kan inceltici özelliği sayesinde damar tıkanıklıklarının önüne geçer. Kan basıncını düşürerek kalp krizi riskini düşürür. Aynı zamanda kolesterolü de düşürerek kanın dolaşımını kolaylaştırır. Kolesterolün düzene girmesi için üç ay boyunca her gün günde beş gram zencefil tüketimi önerilir. Astım hastaları ve solunum yolu sorunları olanların da düzenli kullanımda rahatsızlıklarını azaltır.
- Etkili bir ağrı kesicidir: İçerisinde bulunan gingerol sayesinde zencefilin ağrılara iyi geldiği kanıtlanmıştır. Ağrıya neden olan iltihapları hafifletme özelliği sayesinde zencefil, doğal bir ağrı kesici olarak kabul edilir. Eklem ağrıları, migren ve adet sancıları gibi olumsuz durumlarla başa çıkmada oldukça etkilidir. Ağız, diş ve diş eti temizliğinde kullanımı sayesinde oral ağrıların hem oluşumunu önler hem tedavisini destekler. Zencefili ağrı kesici ve iltihap temizleyici özelliği ile kullanmak isterseniz kuru zencefil yerine taze zencefil tüketmeniz daha faydalı olacaktır.
- Kan şekerini düzenler: Kan şekerini ve insülin değerini düzenlemede etkili bir yol olarak tüketilen zencefil, diyabet hastaları için şifa kaynağıdır. Kan şekerini düzenlemesi için sabah aç karnına yanında bir şey tüketmeden sekiz hafta boyunca her gün yarım çay kaşığı zencefil tozu tüketilmelidir. Süreç sonunca kan şekerinizin düzene girdiğini insülin direncinizin düştüğünü göreceksiniz.
- Kanser riskini azaltır: Çağın en tehlikeli ve korkutan hastalıklarından biri olan kanserden zencefil kullanarak korunmak mümkün. Zencefil, vücudun kanserle savaşan hücrelerini destekleyerek hücrelerinizin kansere galip gelmesine yardımcı olur. İçinde bulunan shogaol bileşeni sayesinde bazı akciğer kanserine neden olacak hücrelerin oluşumunu önleyerek kanseri başlamadan bitirme özelliği taşır. Böylece zencefil, kimi zaman anti kanser olarak adlandırılır.
- Grip ve soğuk algınlığına iyi gelir: Zencefilin faydaları arasında en çok bilinen madde, soğuk algınlığına iyi gelmesi olabilir. Zencefil, boğaz ağrısına iyi geldiği gibi tıkanıklıkları da açar. Farenjite yol açan bakterilerin oluşumunu önler. Grip ve soğuk algınlığı sırasında terletici ve ateş düşürücü etkisi ile kullanılır. Tedavi edici özelliğinin yanı sıra bağışıklık güçlendirici özelliği bakterilere karşı zencefil, vücudumuzun koruyuculuğunu üstlenir.
Anne Adayları için Zencefil
Gebelik, kadınlar için dikkat etmeleri gereken zorlu bir süreçtir. Dokuz ay boyunca her ay kadının vücudunda farklı değişimler meydana gelir. Bu değişimlerin olumlu ve olumsuz etkileri vardır. Olumsuz etkilerinin başında mide bulantısı ve kusma problemleri gelir. Kusma ve mide bulantısına iyi gelen bitki zencefildir. Fakat gebelikte zencefil kullanımının uygun olup olmadığı, anne adaylarının akıllarında soru işareti oluşturan bir durumdur. Eğer doktorunuz aksi bir ifade kullanmadıysa aşırıya kaçmamak şartıyla gebelikte zencefil kullanmanın hiçbir zararı yoktur. Yapılan çeşitli araştırmalarla bu durum kanıtlanmıştır.
Gebelikte mide bulantısı ve kusma yaşam kalitesini düşürür. Her yüz kadından sekseni gebelik sırasında özellikle sabah bulantılarından şikâyet eder. Gebeliğin özellikle ilk aylarında yaşanılan yoğun mide bulantısı ve kusmayı bastırma konusunda oldukça etkili doğal bir yöntem olarak zencefil kullanımı önerilir. Zencefil, B6 vitamini ile eşdeğer etkilere sahiptir. Mide kasılmalarını azaltarak kusmayı önler. Böylece gebeliğin olumsuzluklarından bir kısmını engellemiş olur.
Zencefil Çayı Nasıl Yapılır?
Zencefil farklı yollarla tüketilebilir. Yemeklerinize baharat olarak kullanabileceğiniz gibi öğün aralarında çeşitli kürler hazırlayabilirsiniz. Gıdalarla karıştırıp farklı lezzetler elde edebilirsiniz. Fakat hazırlama kolaylığından ve günün her vaktinde tüketilebilir lezzetli bir içecek oluşundan dolayı en çok zencefil çayı tüketilir.
Evinizde bulunan zencefil türüne veya kullanım amacınıza göre çeşitli tarifler arasından istediğinizi seçip uygulayabilirsiniz. Damak tadınıza göre zamanla uyguladığınız tarifte değişimler yapabilirsiniz. Kullandığınız ürünlerin miktarını kendiniz deneyimledikten sonra yoğunluğa göre azaltabilir veya artırabilirsiniz. İşte, birbirinden lezzetli zencefil çayı önerileri:
- Zencefil tozu ile bir bardak çay yapmak için bir bardak kaynar su ve bir çay kaşığı toz zencefil gerekir. Kaynamış suyun içine toz zencefili ekleyerek beş dakika bekleyin. Demlendikten sonra çayı tüketebilirsiniz. Tatlandırmak için isteğe bağlı olarak çayın içine bal ve tarçın ekleyebilirsiniz.
- Kuru kök zencefil çayı yapmak isterseniz önce, 5-6 gramlık bir zencefili güzelce yıkayarak tozlarından arındırın. Kaynamış suyun içine atarak 5-7 dakika arasında kaynatın. Kaynama süresi ne kadar uzarsa tadının yoğunluğu o kadar artar. Daha sonra ister sıcak ister soğuk bir şekilde tüketebilirsiniz.
- Taze zencefil çayı için bir sarımsak dişi kadar zencefilin dış kabuğunu soyup küçük parçalar hâlinde doğrayın. Dilerseniz rendeleme yöntemini de kullanabilirsiniz. Bir demlikte 10 dakika kadar zencefili kaynatın. Taze zencefilin tadı daha yoğun olacağı için kaynama aşamasında içine bir adet çubuk tarçın atmak, çayın tadını yumuşatıp içim kolaylığı sağlar.
Hazırladığınız çaylarınızı buzdolabınızda saklayabilirsiniz. Uzun süre bekletmeden birkaç gün içinde tüketilmesi önerilir. Dilerseniz çayınızın içine damak tadınıza göre papatya, yeşil çay, ıhlamur gibi doğal bitkilerden de katarak kendi tarifinizi oluşturabilirsiniz.
Mide ülseri ve mide yanması gibi şikâyetleri olan veya tansiyon hastası kişilerin, zencefil kullanırken mutlaka doktorlarına danışması gerekir. Safra taşı olan kişilere zencefil kullanması önerilmez. Alerjik reaksiyon gösteren kişiler de zencefili kesinlikle kullanmamalıdır.